Pergamon'un Tarihi

Pergamon, Kuzey Ege'de, Bakırçay Havzası'nın doğu ve batıya uzanan vadisinin ortasında yer alır. Kuzeyde Kozak, güneyde ise Yund Dağları ile çevrilidir. Yapılan araştırmalar sonucunda, şehrin tarihinin Eski Tunç Çağı'na (MÖ 3000) kadar uzandığı belirlenmiş, ancak hangi kabilelerin yaşadığı tam olarak tespit edilememiştir. Tahminlere göre, yüzyıllar boyunca göçebe halkların geçtiği bir rota olduğu düşünülmektedir. Bir dönem Pergamon Krallığı'nın, daha sonra ise Küçük Asya'nın başkenti olan Pergamon (Türkçe'de Bergama), büyüklüğü, tarihi ve önemi açısından dünyadaki nadir antik şehirlerden biridir. Bu yazıda, yaklaşık 140 yıldır kazı ve kurtarma çalışmalarının devam ettiği Pergamon Akropolü'nün tarihini, adım adım gezilecek yerleri ve daha fazlasını bulabilirsiniz.

Pergamon tarihine benzer şekilde, Akropol bölgesinde yerleşimin tam olarak ne zaman başladığı bilinmemektedir. Kazılar sonucunda, burada kurulan en eski yerleşimlerin MÖ 7-6. yüzyıllara kadar uzandığı tespit edilmiştir. Akropol bölgesinin bulunduğu alanın topografik zorluğu, yani doğal bir düzlük olmaması nedeniyle, "arazi teraslama" yöntemiyle alan kazanılmış ve bu nedenle eşsiz bir şehir düzeni ve planlaması ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda, tepede kurulan şehrin, zamanla yeni yapılar inşa edilmesine, erozyona ve depremlere rağmen aşağıya kaymadan yüzyıllar boyunca tepede kalması, Pergamon Akropolü'nün mimarisi hakkında fikir vermektedir.

Pergamon'u kimin kurduğu kesin değildir, ancak yazılı kaynaklarda iki farklı isim öne çıkmaktadır. Lidyalı gezgin ve coğrafyacı Pausanias, "Yunanistan'ın Tasviri" adlı kitabında, Pergamon'un kahraman Pergamos tarafından kurulduğunu yazmıştır. Başka bir kaynakta ise Pergamon'un, Herakles'in oğlu Telephos tarafından kurulduğu belirtilmektedir. Ancak Pergamon hakkında en kesin ve kabul edilen bilgi, MÖ 400-399 yılları arasında Yunan Filozof Sokrates'in öğrencisi olan Xenophon'un yazdığı "On Binler" adlı kitaptır. Xenophon, MÖ 400-399 yılları arasında Pergamon'a uğradığını ve yerel bir yönetici olan Eretrialı Gongylos'un evinde kaldığını belirtmektedir.

Pergamon Krallığı

Lysimachos, Pergamon şehir surlarını güçlendirmek ve onarmak için bir subay olan Philetarios'u görevlendirdi. Philetarios bu görevi başarıyla yerine getirdi, ancak MÖ 282'de bir isyan çıkararak iktidarı ele geçirdi ve kendini Pergamon Krallığı'nın kralı ilan etti. Böylece, yaklaşık 150 yıl sürecek olan Pergamon Krallığı'nın temelleri atıldı. Pergamon Akropolü, Pergamon Krallığı'nın başkenti oldu.

Pergamon Krallığı'nın 150 yıllık tarihinde sınırları Marmara Denizi kıyılarından Akdeniz'e kadar uzandı. II. Eumenes (MÖ 197 - 159) ise Atina Akropolü'nü örnek alarak Pergamon'un Helenistik Dönem'de dünyanın en güzel şehirlerinden biri olmasını istedi. Bu nedenle, Pergamon Kralları'nın kültür ve sanata verdiği önem, bölgedeki en önemli mimari ve heykel eserlerinin ortaya çıkmasını sağladı.

Akropol

"Akropol" kelimesi Eski Yunanca'da "yukarıdaki şehir" anlamına gelir. Öte yandan, Pergamon Akropolü halk arasında “kale tepesi” olarak adlandırılır ve Bergama şehir merkezinin hemen üstünde yer alır.

Şehir ve Kale Surları

Pergamon surları, krallık burada kurulmadan önce, MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda şehrin en yüksek noktasında inşa edilmeye başlandı. II. Eumenes döneminde şehir surları, çevredeki ovaları kapsayacak şekilde genişletildi. MS 3. yüzyılda (Roma İmparatorluğu'nun zayıflamasından sonra), şehir yavaş yavaş içeri alındı ve yeniden kullanılan taşlarla daha küçük surlar inşa edildi. Kale Tepesi'nde inşa edilen surlar, Osmanlı ve Selçuklu dönemlerinde de kale olarak kullanıldı.

Saraylar

Akropolün en yüksek noktasında, sur boyunca uzanan ve Pergamon Kralları tarafından kullanılan saraylar bulunmaktadır. Her kral burada kendisi için bir saray inşa ettirmiştir. Ancak zamanla Pergamon'a eklenen yeni yapılar (özellikle tapınaklar) nedeniyle saraylar önemini kaybetmiş ve bakımı yapılmamıştır. Yüzyıllar içinde tamamen yıkılmışlardır. Günümüzde sadece saray kalıntıları bulunmaktadır.

Kuyu

Saray kalıntılarından sonra bir kuyu ile karşılaşırız. Antik dönemde akropol ve kalelerin en büyük sorunu, şehre içme suyu ulaştırılmasıydı. Her medeniyet, kendi mühendislik çözümleriyle bu sorunu aşmıştır. Pergamon'da su kaynağı, şehirden 40 kilometre uzakta olan Madra Dağları'ndan geliyordu. Su, Madra Mağaraları'ndan 3 farklı yoldan 3 vadi ve 2 tepeyi aşarak Pergamon'a ulaşır ve Akropol'ün karşısındaki tepede bulunan su deposunda toplanırdı. Buradan, yer altına döşenen büyük taşlardaki deliklerden geçirilen basınçlı su yolu, kurşun borularla 330 metre yüksekliğe Akropol'e taşınır ve buradaki kuyuda depolanırdı. Roma döneminde ise artan nüfusa su sağlamak için Kozak Dağları'ndan, 80 kilometre uzaktan su kemerleriyle Pergamon'a su taşınmıştır.

Traian Tapınağı

Roma İmparatorluğu döneminde imparatorlara tapınma oldukça yaygındı. Bu nedenle, antik şehirlerde imparatorun kendisi veya halkın bağışlarıyla inşa edilmiş birçok imparator tapınağı bulunmaktadır. Traian Tapınağı (veya kutsal alanı), Roma İmparatoru Traian (MS 98 - 117) döneminde inşasına başlanan ve ölümü üzerine halefi Hadrian tarafından genişletilip tamamlanan bir tapınaktır.

Traian Tapınağı, Roma İmparatorluğu ve imparatorluk ailesiyle güçlü bir bağ kurmak amacıyla inşa edilmiştir. Bu nedenle, Akropol bölgesinin en yüksek noktasında, hatta uzaktan Pergamon'a gemiyle gelenlerin bile hayran kalacağı şekilde tasarlanmıştır. Öncelikle bu noktadaki büyük kaya düzleştirilmiş, ardından galeriler inşa edilmiş ve son olarak tapınak dikilmiştir. Traian Tapınağı, 84 × 58 metre genişliğinde bir avlunun ortasında yer alır. Aynı zamanda, avluda Pergamon kralları tarafından inşa edilmiş heykellerle süslü iki küçük anıt daha bulunmaktadır. Bu anıtlar, tapınaktan sonra buraya yerleştirilmiştir.

Athena Tapınağı

Pergamon'un bilinen en eski tapınağı olan Athena Tapınağı (Kutsal Alan), MÖ 3. yüzyılda inşa edilmiştir. Zeka ve barış tanrıçası Athena için yapılmış olsa da, iç kutsal alan aynı zamanda Tanrıların Tanrısı Zeus'a da adanmıştır.

Athena Tapınağı'nın ön ve arka cephesinde 6, yanlarında ise 10 sütun bulunur ve kaidesi 2 basamaktan oluşur. Yani tapınak, 2 basamaklı bir zemin üzerinde durur. İlk olarak kayalar oyularak inşa edilen tapınak, zamanla andezit taşlarıyla kullanılmış ve daha da güçlendirilmiştir.

Athena Tapınağı, Traian Tapınağı'nın 7 metre altında yer alır, ancak günümüzde neredeyse hiç görünmemektedir.

Kütüphane Kalıntıları

II. Eumenes döneminde inşa edilen Pergamon Kütüphanesi, Pergamon Krallığı'nın güçlenmesi ve sanata verilen önem nedeniyle bir zamanlar dünyanın en çok kitaba sahip kütüphanesiydi. 2 katlı ve iki paralel binadan oluşan yapının doğusunda bir okuma odası bulunur ve hemen yanında Athena Tapınağı yer alır.

Pergamon'daki kitap sayısı 200 bini aştığında, o dönemde kağıt olarak kullanılan "Papirüs"ün Pergamon'a gönderilmesi Mısır Krallığı tarafından durduruldu. Bunun amacı, o dönemde dünyanın en çok kitaba sahip kütüphanesi olan İskenderiye Kütüphanesi'nin bu unvanını tehlikeye atmaktı. Ancak sanatta gelişmek isteyen Pergamon, bu sorunu aşarak yüzyıllar boyunca kullanılacak olan Parşömen'i keşfetti. Hayvan derisinin kurutulmasıyla yapılan Parşömen, o dönem ve hatta günümüzde bile yazılabilecek en kaliteli malzemedir. Gerçek parşömen üzerine yazılan yazılar, yüzyıllar boyunca ilk günkü gibi kalabilir.

Antik Tiyatro

Pergamon'un görülebilecek bir diğer noktası Antik Tiyatro'dur. Dünyanın "en dik antik tiyatrosu" unvanını taşıyan bu tiyatro, 10 bin kişi kapasitelidir ve 3 ayrı bölümden oluşur. Döneminde çeşitli gösterilerin sergilendiği tiyatro, Roma döneminde meclis toplantıları için kullanılmıştır. Tiyatronun en alt seviyesinde, eğlence tanrısı Dionysos'a adanmış bir tapınak da bulunmaktadır.

Zeus Sunağı

Ne yazık ki, Helenistik dönemin en değerli heykelcilik örneği olan Zeus Sunağı'nın burada sadece temelleri bulunmaktadır. 1800'lerin sonlarında Almanlar tarafından keşfedilen ve sökülerek gemilerle Berlin'e götürülen Zeus Sunağı'nın kaçırılma hikayesi ayrı bir blog konusu.


Pergamon Akropolü'nü içeren özel bir seyahat planı hazırlamamız ister misiniz? Uzmanlığımızdan faydalanın. Romantik balayı turlarından, manzaralı kendi kendine sürüşlü yol gezilerine, deneyimli fotoğrafçılarla fotoğraf turlarından, büyük destinasyonlarda kültürel turlara kadar her ilgi alanına ve isteğe uygun özel Türkiye turları sunuyoruz. Otel rezervasyonları, havaalanı transferleri, rehberli turlar ve birinci sınıf deneyimler dahil olmak üzere Türkiye Turları için her şeyi düzenliyoruz. Türkiye'de harika vakit geçirmenizi ve seyahatinizin unutulmaz olmasını istiyoruz; çünkü Türkiye'de bizzat birçok tura eşlik ettik. Tüm seyahat detaylarınız için sadece bir kişiyle iletişim kurmayı, tam olarak seyahat ilgi alanlarınıza uygun özelleştirilmiş seyahat planları ve öneriler almayı hayal edin. Türkiye seyahatiniz için kişiselleştirilmiş günlük bir program almak üzere İletişim kurun.

Erkan Dülger

Erkan Dulger, a seasoned expert in the travel and tourism sector, has devoted more than 17 years of his life to planning wonderful journeys for people all over the world. Erkan has made a great career as a travel consultant and prosperous business owner. He was born with a deep enthusiasm for exploration and a desire to introduce people to beautiful places.

Erkan traveled to the United States in search of knowledge and practical experience, where he spent four years honing his craft while working at various hotels. He was able to better comprehend the complexities of the travel industry as well as the various demands and expectations of travelers thanks to this priceless experience.

Erkan had always dreamed of starting his own travel business, one that would reflect his passion for crafting extraordinary travel experiences. Erkan founded his own travel company in 2015 after realizing his dream via intense determination and strong faith in his abilities.

Sıkça Sorulan Sorular

You can reach us by; E-Mail: info@turkeytourorganizer.com We respond to your mails within 12 hours Office Phone: +90 384 3414740 09:00 AM - 06:00 PM, Mon - Sat, GMT + 3:00
We accept payment by credit card and electronic bank transfer. Our deposit requirements and payment terms depends on the tour program you will have and arrival date
We do! Turkey Tour Organizer offers discounts for children for most tourist services published on our website. The discount depends on the age of the child and on the type of service you will require.
Absolutely! The travel consultant who is responsible from your trip from the beginning to the end, will share his/her phone number in the pre-departure document you will receive before your trip.We are giving 24 hours assistance service and our cell phones will always be available for you
Purchase all your needs Turkey Tour Organizer can handle every aspect of your trip from airline tickets, accommodation, guided tours, car hire, activities such as hot air balloon flight & whirling dervish ceremony, local experiences and many more 24 Hours Accessibility If you have a problem during your trip, you can easily contact us from our cell phones which are 24 hours available and we will be happy to sort out the situations for you.Builds Personalized Itineraries We are experts in helping our guests where they need to go and in helping to create possibilities most people never would have dreamed were possible.Time Saver Don’t be confused by calling or sending mails to each of the hotels or suppliers you would need during your trip in Turkey. Let us handle all these work and meanwhile you save lots of time since we will be the only people responsible for your package. Options Tours in Turkey can be arranged in many ways. We offer you an array of options and price quotes from a variety of travel suppliers, giving you an upper hand while making your travel planning. Less Stress Planning a trip can be stressful. There are so many options and details to worry about. Turkey Tour Organizer do the work, resulting in less stress for you. Updated Information Turkey Tour Organizer is constantly communicating with the travel community, thus giving you the most up to date info on airlines, hotels, car rental agencies, and other travel services to consider as you plan your trip. Personal Touch It is always easy to give what a traveler wants. However; we, as Turkey Tour Organizer also do our personal recommendations and touches to make your trip more enjoyable. Where to Go With Kids We are always happy to help our guests to find great locations that are kid- friendly. Trip Cancellation Something has come up and you need to cancel your trip? The only thing you need to do is to call us and we will do the transaction by considering the Cancellation Policy of your trip
When we receive your enquiry, we start designing your dream Turkish holiday itinerary. Building on our excellent network of local and national vendors, we select the very best for your specific style of travel and interests. Being freelance also gives us the opportunity to work with a variety of travel suppliers and select only the best for your customized program.Whether your travel style is 'see everything and pack each day full', 'relax and enjoy more time in fewer places' or anything in-between, we can arrange just about any program that you can imagine. We offer unique travel opportunities, home visits, and off-the-beaten-path adventures to give you a taste of the real Turkey. If you have any special interests, hobbies or passions - just let us know and we can design your itinerary to let you experience what you're interested in seeing and doing here. From hiking, culinary adventures, history, photography, sports, architecture, etc - Turkey offers something for every traveler. We are constantly researching new opportunities for our guests and always eager to hear feedback from past guests - this allows us to know who to recommend in the future and what people truly enjoy doing here. To further guarantee the quality, we only make suggestions based on companies and vendors that we have already established a successful relationship with. We are driven by the knowledge that my guests enjoy Turkey as much as we enjoy sharing my insight, history, traditions and the real Turkey. In Turkey, the tourism industry is set up to give small kick-backs to travel consultants - this doesn't mean that you're overcharged - in fact, you'll often receive a better rate as we are able to establish a discount due to frequent visits to the vendors who supply various services. If unable to secure the best rate for you, we will advise you if a better deal is more achievable by booking directly on line. Usually better rates are available to guides & agencies but if you're interested in self-booking your entire itinerary, we can also help you with the details via email/Skype/IM, etc for a small consulting fee. So, let's get started! Click on the 'contact us' text bubble at the top right and away we go. We look forward to creating the best Turkish holiday just for you.Please kindly be advised that all those services in www.turkeytourorganizer.com are operated by AND Travel Consulting CO.