
Efes Antik Kenti
Efes, Akdeniz’in en büyük antik kenti ve Roma İmparatorluğu’nun ihtişamlı günlerinin bir yansımasıdır. Arkeologlara ilham veren, tarihçileri aydınlatan ve günümüz gezginlerini büyüleyen bir mimari başyapıt yerleşimidir.
Efes Antik Kenti, İzmir’in Selçuk ilçesinin 3 km güneybatısında yer alan köklü bir İyon kentidir. Efsaneye göre şehir, ilk kez Yunan Mitolojisi’nde bahsedilen kadın savaşçılar Amazonlar tarafından kurulmuştur. Şehrin adını, “Ana Tanrıça Kenti” anlamına gelen Arzawa Krallığı’na ait bir şehir olan Apasas’tan aldığı düşünülmektedir.
Bulunduğu bölgedeki yerleşim izleri MÖ 6.000 yılına tarihlenmektedir. Lidyalılar, Persler, Büyük İskender, Pergamon Krallığı, Roma, Doğu Roma, Selçuklular ve Osmanlılar tarafından yönetilen şehir, en görkemli dönemini Roma İmparatorluğu sırasında yaşamıştır. Asya’ya açılan Roma’nın metropol kenti Efes, zamanla çok önemli bir ticari, siyasi ve dini merkez haline gelmiş ve nüfusu 250.000’e kadar yükselmiştir.
Şehir, Antik Çağ’daki en büyük ününü, dünyanın 7 Harikası’ndan biri olarak kabul edilen ve şehrin koruyucu tanrıçası seçilen Ana Tanrıça Artemis’e adanmış Artemis Tapınağı’na borçludur. 13 basamaklı bir podyum üzerinde yükselen, 150 metre uzunluğunda ve 20 metre yüksekliğinde toplam 127 mermer sütunla çevrili tapınak, tarih boyunca çeşitli nedenlerle yakılmış ve yıkılmıştır. MÖ 4. yüzyılda inşa edilen ve Büyük İskender tarafından ziyaret edilen Artemis Tapınağı’ndan günümüze yalnızca birkaç mermer parçası kalmıştır.
Kurulduğunda bir liman kenti olan şehir, Küçük Menderes Nehri’nin taşıdığı alüvyonların denizi doldurması nedeniyle zamanla önemini kaybetmiş ve yüzyıllar boyunca tarih sayfalarına gömülmüştür. Günümüzde denizden 6 km içeride bulunan Efes Antik Kenti, ilk kazılar başlamadan önce yaklaşık 1.000 yıl boyunca yer altında keşfedilmeyi beklemiştir. 1863 yılında İngilizler tarafından başlatılan kazılarla gün yüzüne çıkarılan şehirden elde edilen birçok önemli eser, bugün British Museum’da sergilenmektedir.
İsa’nın annesi Aziz Meryem’in hayatının son yıllarında Efes’te yaşadığı ve burada öldüğü yaygın olarak kabul edilmektedir. Efes Antik Kenti’nin sırtını dayadığı Bülbül Dağı’ndaki ona ait olduğu düşünülen küçük kilise/ev, Hristiyanlar tarafından kutsal bir hac yeri olarak kabul edilir. Efes Antik Kenti’ni ziyaret edenlere bu yeri mutlaka görmeleri önerilir.
Bugün, yeni ortaya çıkarılan kalıntıların çoğu Roma’nın ihtişamlı dönemine aittir. Şehirde görülmesi gereken en önemli yerler arasında Celsius Kütüphanesi, Hadrian Tapınağı, Agora (Çarşı), Prytaneion (Belediye Binası), Traianus Çeşmesi, Büyük Tiyatro, Gymnasion ve Stadion (Spor Merkezi ve Stadyum), Teras Evler, Artemis Tapınağı, Domitian Tapınağı, Memmius Anıtı ve Odeon (Konser ve Toplantı Salonu) bulunmaktadır.
Arcadiana Caddesi
Şehrin ana girişi olan liman kapısından içeri girdiğinizde, her iki yanında dükkanlar bulunan, 600 metre uzunluğunda ve 11 metre genişliğinde Arcadiana Caddesi’ni göreceksiniz. Liman caddesi olarak da bilinen bu büyük cadde, şehir merkezine doğru ilerler ve sonunda Antik Tiyatro’ya ulaşır. Bir zamanlar Efes Antik Kenti’nin limanla ana bağlantısı olan Arcadiana Caddesi, artık deniz kenarında olmasa da eski ihtişamını yansıtmayı başarmaktadır.
Antik Tiyatro
İsa’nın havarilerinden biri olan ve Roma döneminde Anadolu’da Hristiyanlığın yayılmasına yardımcı olan Aziz Pavlus’un bir zamanlar vaaz verdiği bu devasa tiyatro, 25.000 kişi kapasitelidir. Antik dönemin en büyük açık hava tiyatrosu olarak bilinir. Sahne gösterileri ve önemli toplantılar için kullanılan Tiyatro, Roma Dönemi’nde Gladyatör Savaşları’na da ev sahipliği yapmıştır.
Celsius Kütüphanesi
Roma devlet adamı Celsius’un onuruna oğlu tarafından inşa edilmiştir. Bina, Celsius’un mezar odasının üzerinde yükselir. Farklı dillerden, inançlardan ve kültürlerden parşömen üzerine yazılmış 12.000’den fazla kitap (rulo halinde) ile Antik Çağ’ın Pergamon Kütüphanesi ve Mısır’daki İskenderiye Kütüphanesi’nden sonra üçüncü büyük kütüphanesidir. Efes’in sembolü haline gelen bu mimari yapı, dışarıdan iki katlı gibi görünse de çok yüksek bir tavana sahip ve tek katlı bir iç mekana sahiptir. Kütüphanenin önünde yer alan ve Celsius’un erdemlerini simgeleyen 4 farklı heykelin orijinalleri Viyana’dadır. Kütüphanenin kitap arşivi, 3. yüzyılda Got saldırıları sırasında büyük zarar görmüş ve neredeyse tüm el yazmaları yanmıştır.
Curetes Caddesi ve Herkül Kapısı
Yunan Mitolojisi’ne göre Herakles, Zeus’un oğludur. Efes Antik Kenti’nde şehri ikiye bölen kapı, Herkül’ü simgeleyen kabartmalar nedeniyle bu isimle anılır. Herkül Kapısı’ndan devam eden ve Celsius Kütüphanesi’nde sona eren cadde ise Curetes Caddesi’dir. Sağında ve solunda dükkanlar, tapınaklar, çeşmeler, imparator heykelleri ve büstlerle süslenmiş sütunlu yollarıyla bu cadde görülmeye değerdir.
Teras Evler
Roma döneminde şehrin ileri gelenlerinin ve zenginlerinin yaşadığı bu çoklu konut yerleşimi, 4.000 metrekarelik bir alanda inşa edilmiştir. Peristil evlerin (avlu ile çevrili) en güzel örneklerini görebileceğimiz bu evlerde, mozaiklerle kaplı alanlar ve renkli resimlerle süslenmiş duvarlar günümüze kadar taşınmış ve ziyaretçilerine büyük bir görsel şölen sunmaktadır. Tüm evlerde yerden ısıtma sistemi ve Türk hamamı bulunduğu bilinmektedir.
Hadrian Tapınağı
Dört sütun tarafından taşınan tapınak, Roma İmparatoru Hadrianus’un onuruna inşa edilmiştir. Tapınağın girişinde 4 farklı Roma İmparatoru’nun heykelleri bulunmaktadır. Girişteki duvar kabartmalarında ve alınlık alanında Efes Kenti’nin kuruluş hikayesi tasvir edilmiştir.
Traianus Çeşmesi
İmparator Traianus’un onuruna inşa edilen anıtsal çeşme, bir zamanlar şehrin en görkemli çeşmesiydi.
Efes Antik Kenti’ni de içeren özel bir seyahat planı hazırlamamız ister misiniz? Uzmanlığımızdan faydalanın. Romantik balayı turlarından, manzaralı kendi kendine sürüşlü yol gezilerine, deneyimli fotoğrafçılarla fotoğraf turlarından, büyük destinasyonlarda kültürel turlara kadar her ilgi alanına ve isteğe uygun özel Türkiye turları sunuyoruz. Otel rezervasyonları, havaalanı transferleri, rehberli turlar ve birinci sınıf deneyimler dahil olmak üzere Türkiye Turları için her şeyi organize ediyoruz. Türkiye’de harika vakit geçirmenizi ve seyahatinizin unutulmaz olmasını istiyoruz; çünkü biz de Türkiye’de birçok turu bizzat eşlik ederek düzenledik. Tüm seyahat detaylarınız için sadece bir kişiyle iletişim kurmayı, tam olarak seyahat ilgi alanlarınıza uygun özelleştirilmiş seyahat planları ve öneriler almayı hayal edin. Türkiye seyahatiniz için kişiselleştirilmiş günlük bir program almak için İletişim kurun ve Turkey Tour Organizer ile bağlantıya geçin.
Kadir Akın
Kadir Akin is the managing partner of Turkey Tour Organizer Co. and a highly skilled travel advisor and tour guide. Kadir has worked in the tourist sector for more than 15 years, and he has a wealth of experience in trip planning and offering first-rate guiding services.
Whether visiting historical sites, trying the food, or finding off-the-beaten-path jewels, traveling with Kadir as your tour guide ensures a genuine and educational experience. Anyone looking for an insider's view of Turkey will find him to be a reliable and sought-after guide thanks to his love for his country and commitment to his profession.